Inleiding

U bent doorverwezen naar de Dagbehandeling Oncologie voor een behandeling. Tijdens het voorlichtingsgesprek hebben wij u geïnformeerd over de zaken die gaan komen. U heeft folders meegekregen over onder meer uw ziekte, de behandeling en eventuele bijwerkingen. De informatie op deze pagina’s gaat over de specifieke behandeling die u gaat krijgen. U wordt onder meer geïnformeerd over:

• De bereikbaarheid van de dagbehandeling Oncologie, de verpleegkundig specialist en de verschillende poliklinieken
• De medicijnen die u gaat krijgen.
• De (mogelijke) bijwerkingen die u kunt verwachten.
• Adviezen om met deze (mogelijke) bijwerkingen om te gaan.
• Redenen om contact op te nemen met het ziekenhuis.

De informatie is niet alleen van belang voor uzelf maar ook voor bijvoorbeeld uw huisarts of andere hulpverleners waarmee u in contact komt.

Algemene informatie

De Dagbehandeling Oncologie.

Behandeling met chemotherapie vindt normaliter plaats op de Dagbehandeling Oncologie. De behandeling met Melfalan, Prednson en Thalidomide vindt thuis plaats omdat het hier gaat om behandeling met  uitsluitend tabletten.

Verpleegkundig specialist oncologie.

Op de poliklinieken interne ziekten en longziekten is een verpleegkundig specialist werkzaam. De verpleegkundig specialist is een verpleegkundige die gespecialiseerd is op gebied van behandelingen van kwaadaardige aandoeningen. Hij verricht naast verpleegkundige ook een aantal medische handelingen. De verpleegkundig specialist heeft enkele malen per week spreekuur.  De verpleegkundig specialist is ook beschikbaar op de Dagbehandeling Oncologie.

24-uurs bereikbaarheid.

Voor vragen kunt in principe altijd terecht in het ziekenhuis. Voor niet-dringende vragen of problemen kunt u terecht bij de arts of verpleegkundig specialist tijdens uw bezoek aan het spreekuur.

Voor dringende problemen kunt u op werkdagen overdag telefonisch contact opnemen met de verpleegkundig specialist of de Dagbehandeling Oncologie. Aan hen kunt u het probleem voorleggen. Eventueel vindt overleg plaats met de behandelend arts.

Voor dringende problemen in de avond- of nachturen, tijdens het weekend of op feestdagen kunt u contact opnemen met de afdeling spoedeisende hulp. Het probleem kan mogelijk telefonisch worden afgehandeld. Soms is het nodig dat u naar de spoedeisende hulp komt of wordt u naar de huisarts verwezen.

De telefoonnummers zijn:

• Verpleegkundig specialist oncologie: 0495-572100 vragen naar sein 7616
• Spoedeisende Hulp:                               0495- 572610

Telefonisch spreekuur.

Voor minder dringende vragen kunt u opbellen tijdens het telefonisch spreekuur van de dagbehandeling Oncologie of van de verpleegkundig specialist. De tijden zijn:

• Dagbehandeling oncologie:               11.00-12.00 uur.
• Verpleegkundig specialist oncologie:  12.00-14.00 uur.

Overige telefoonnummers.

• Internist-hematoloog:

  • Mw. A. de Graaf

                            

Te bereiken via de polikliniek interne ziekten:   0495-572626

Te gebruiken websites.

Er zijn veel websites met informatie over kanker, behandelmogelijkheden en andere infomatie die hierbij van toepassing kan zijn. Enkele websites zijn:

• Voor informatie over kanker en behandelmogelijkheden in het algemeen:
  • http://www.kanker.nl/
  • www.iknl.nl
• Voor specifieke informatie over hematologische aandoeningen:
  • https://www.hematon.nl
• Voor informatie over voeding bij kanker:
  • https://www.voedingenkankerinfo.nl/
• Voor informatie voor mensen met (jongere) kinderen:
  • http://www.kankerspoken.nl/
• Voor informatie met betrekking tot werk en/of werkhervatting:
  • https://nfk.nl/kanker-en-werk/werken-met-of-na-kanker

Extra ondersteuning

Het kan voorkomen dat het uzelf niet lukt om met bepaalde problemen/moeilijkheden om te gaan. Dit ondanks de steun van uw partner, kinderen of vrienden en bekenden. Het is mogelijk om in zo'n situatie extra ondersteuning te krijgen van een deskundige. Deze extra ondersteuning kan zowel binnen als buiten het ziekenhuis gegeven worden door gespecialiseerde hulpverleners zoals een maatschappelijk werkende, pastoraal werkende/geestelijke verzorger of psycholoog. Daarnaast zijn er in de provincie Limburg verschillende inloophuizen zoals het Toon Hermanshuis. De arts, verpleegkundige of verpleegkundig specialist kan u informeren of adviseren over extra ondersteuning of begeleiding.

Problemen met voeding

Tijdens de behandeling met chemotherapie zal nagegaan worden of uw voedselopname toereikend is. Indien u (ernstige) problemen heeft met uw voeding kan advies en begeleiding gevraagd worden van de diëtiste van het ziekenhuis. Samen met u zal zij kijken naar de mogelijkheden die er zijn u te helpen om beter te kunnen eten en drinken. Meld aan de arts, verpleegkundig specialist of verpleegkundige wanneer u problemen hebt met eten of drinken. Zij verwijzen u indien nodig naar een diëtiste. Mogelijk bezoekt u de diëtiste tijdens haar spreekuur. Het kan ook zijn dat zij telefonisch contact opneemt met u om op die manier adviezen te geven.

Behandelschema

De behandeling bestaat uit de toediening van tabletten/capsules. Daarnaast worden nog ondersteunende medicijnen voorgeschreven die bijvoorbeeld dienen om eventuele bijwerkingen te verminderen.

De behandeling wordt eenmaal per vier weken gegeven volgens onderstaand schema.

Medicament	Dag 1-4	Dag 5-28	Continue	Wijze van toediening
Melfalan=Alkeran	X	-----------		In tabletvorm; thuis
Prednison	X	-----------		In tabletvorm; thuis
Thalidomide			XXXXXX	In tabletvorm; thuis

Ondersteunende medicijnen.

Medicijnen tegen de misselijkheid.

Metoclopramide 10 mg: 3 x per dag 1 tablet bij klachten van misselijkheid gedurende de behandeling. 

Aantal behandelingen en controles.

De arts heeft met u het aantal toedieningen besproken. Tijdens iedere behandelcyclus wordt uw bloed gecontroleerd. Dit gebeurt op de dag voordat u op controle komt bij de arts.  Tijdens dit controlebezoek wordt de voortgang van de behandeling besproken.

Beschermende maatregelen ten aanzien van excreta.

Tijdens het informatiegesprek heeft de verpleegkundig specialist u verteld op welke wijze u tijdens de behandeling om dient te gaan met excreta. Deze maatregelen moeten genomen worden tot twee dagen na de laatste inname van Melfalan. Voor meer informatie verwijzen we u naar de patientenfolder "Beschermende maatregelen na chemotherapie (voor thuis)" die u hebt gekregen tijdens het informatiegesprek met de verpleegkundige.

Voetnoot behandelplan

Beschermende maatregelen na chemotherapie

Inleiding

In de volgende tekst staan adviezen over beschermende maatregelen nadat u een behandeling met cytostatica (= chemotherapie) hebt gehad. Deze maatregelen kunt u nemen in uw thuissituatie.

Tijdens het voorlichtingsgesprek over chemotherapie is u verteld dat (resten van) cytostatica tot een week na de toediening in uw lichaam aanwezig kunnen zijn. Binnen deze tijd worden zij afgebroken en verlaten zij in kleine hoeveelheden uw lichaam; dit gebeurt vooral via urine, ontlasting, transpiratie, braaksel  en (eventueel) wondvocht. In dit informatiepakketje staat onder het kopje ‘Extra informatie veilig omgaan met excreta’ vermeld gedurende welke periode deze uitscheiding van cytostatica plaatsvindt. Deze tijd wordt ook wel de risicoperiode genoemd.

Uit onderzoek blijkt dat cytostatica schadelijk kunnen zijn voor gezonde mensen. Vooral verpleegkundigen die hier tijdens hun werk veel mee te maken hebben, lopen een risico. U heeft gemerkt dat zij hiervoor extra beschermende maatregelen nemen, zoals het dragen van handschoenen. Omdat u thuis slechts korte tijd  in aanraking komt met cytostatica, zijn de risico's voor uw omgeving heel klein. Toch vinden wij het belangrijk om u over een aantal zaken te informeren. Laat deze informatie ook lezen aan alle mensen die betrokken zijn bij uw verzorging.

Toiletgebruik

• Gebruik  bij voorkeur -indien mogelijk- een 'eigen' toilet gedurende de risicoperiode. 
• Indien u een gezamenlijk toilet gebruikt wordt het volgende geadviseerd:
  • Ga op het toilet zitten zowel om te plassen als voorontlasting.
  • Sluit het toiletdeksel als u klaar bent
  • Spoel tweemaal door
  • Was de handen na iedere toiletgang
  • Reinig het toilet tenminste eenmaal daags met een reinigende stof (deze behoeft geen alcohol of chloor te bevatten). Eventueel kunt u na ieder gebruik van het toilet de toiletbril reiningen met een ontsmettingsdoekje.

Contact

• U hoeft lichamelijk contact met uw naasten niet te vermijden.
• Persoonlijke hygiëne is belangrijk om contact met cytostatica via uitscheidingsproducten zo beperkt mogelijk te maken. Daarbij kunt u denken aan eenmaal per dag douchen/in bad gaan en goed handen wassen na toiletbezoek. Indien u fors hebt getranspireerd is het beter om u te wassen en/of andere kleding aan te trekken voordat u contact hebt met anderen.

Medicijnen

Wanneer er bij uw behandeling medicijnen worden voorgeschreven die u thuis moet gebruiken, dan kunt u letten op het volgende:

• Medicijnen niet malen of breken.
• Indien u de medicijnen niet kunt slikken en u mag deze volgens de bijsluiter oplossen, dan kunt u de tablet in een medicijnbekertje laten oplossen, opdrinken en het bekertje weggooien als besmet afval of schoonmaken met een PH-neutraal schoonmaakmiddel.
• Na inname is het raadzaam de handen te wassen.

Wegwerphandschoenen

Bij contact met urine of ontlasting adviseren wij om wegwerphandschoenen te dragen. Dit geldt ook voor contact met braaksel kort na inname van cytostatica.

Schoonmaken

Alle onderstaande zaken kunnen worden schoongemaakt met een normaal schoonmaakmiddel.

• Toilet en was- en badgelegenheid, eenmaal per dag en na morsen of braken,
• Vloer of –bedekking als hier braaksel, urine of andere lichaamsvloeistoffen op is gekomen.
• De WC-borstel na de risicoperiode.

Besmet wasgoed wassen

• Eerst een koud spoelprogramma met alleen de besmette kleding of beddengoed dus geen ander wasgoed toevoegen.
• Daarna een wasprogramma (inclusief voorwas) dat geschikt is voor het materiaal. Hieraan mag u andere wasgoed toevoegen.

Urine en ontlasting

• Gebruik indien het kan een ander toilet dan uw huisgenoten.
• Mannen kunnen het beste zittend urineren, dit veroorzaakt minder spatten.
• Spoel het toilet na gebruik tweemaal door met een gesloten deksel.
• U kunt na gebruik van het toilet de bril reinigen met een met vochtig (reinigings-) doekje.
• Heeft u een blaaskatheter, verwissel (of laat dit doen) dagelijks de opvangzak. U leegt deze eerst in het toilet. De opvangzak doet u (in verband met mogelijke lekkage) in een dubbele plastic zak doen en gooit u weg met het huisvuil..
• Een po of urinaal spoelt u eerst om met koud water; daarna reinigt u deze met een gewoon schoonmaakmiddel.
• Alle uitscheidingsproducten kunnen via het riool worden afgevoerd.

Braaksel

• Ga als het kan naar het toilet als u moet braken.
• Bent u misselijk en braakt u af en toe, dan is het handig om iets op het kussen te leggen, een wegwerponderlegger of een handdoek.
• Om beschadiging van tandglazuur te voorkomen, spoelt u na het braken de mond met water.

Afval

Afvalmaterialen zoals gebruikte handschoenen, matjes, incontinentiemateriaal, bakjes van braaksel of stomamateriaal kunt u verzamelen in een plastic zak en vervolgens in een plastic vuilniszak doen. Deze kunt u bij het normale huisvuil doen.

Overige gebruikte materialen

Voor gebruik van bestek, serviesgoed en andere gebruiksartikelen hoeft u geen speciale maatregelen te nemen.

Seksualiteit

Tijdens de risicoperiode bevatten alle lichaamsvloeistoffen cytostatica. Deze kunnen op de partner overgebracht worden tijdens seksuele handelingen. Gebruik daarom in de risicoperiode bij seksuele handelingen altijd een condoom. Dit geldt ook voor de mensen die een andere vorm van anticonceptie toepassen zoals sterilisatie of gebruik van " de pil".

Kinderwens van anderen.

Mocht iemand in uw directe omgeving zwanger zijn of een kinderwens hebben, volg dan de bovenstaande adviezen zeker op. 

Zwangerschap

Chemotherapie heeft ook gevolgen voor groei en ontwikkeling van het ongeboren kind, vooral tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap. Daarom is het aan te raden om zwangerschap te voorkomen. Dit advies geldt zowel voor de periode van de behandeling als voor de maanden daarna. Het effect van chemotherapie op eicellen en zaadcellen is verschillend. Daarom worden de volgende adviezen gegeven:

• Mannen: voorkomen dat een zwangerschap ontstaat gedurende de behandeling en 3 - 12 maanden na de behandeling.
• Vrouwen: voorkomen van zwangerschap tot 12-24 maanden na het einde van de behandeling.

Overleg met uw behandelend arts Indien er een kinderwens is snel na beëindiging van de chemotherapie.

Anticonceptie.

Indien u zwangerschap wilt voorkomen kunt u hiervoor gebruik maken van dezelfde mogelijkheden of materialen als in andere situaties. Enkele mogelijkheden om zwangerschap te voorkomen zijn:

• Onthouding van geslachtsgemeenschap.
• Verwijdering van de eierstokken of sterilisatie (zowel mannen als vrouwen).
• Anticonceptie in de vorm van middelen die hormonen bevatten. Deze kunnen gebruikt worden in de vorm van een tablet ("de pil"), een injectie, pleister, implantaat of spiraal (Mirena). Deze middelen bevatten vrouwelijke hormonen en mogen daarom niet gebruikt worden in geval van bepaalde vormen van borstkanker. De middelen worden bij voorkeur ook niet gegeven aan mensen die een trombose en/of embolie hebben ontwikkeld. Wanneer u  borstkanker heeft, (een verhoogde kans op) trombose of embolie en wilt starten met anticonceptie, raden we u aan te overleggen met uw arts.
• Plaatsing van een spiraaltje. Hierbij wordt door de arts een klein spiraaltje ingebracht in de wand van de baarmoeder. Er zijn verschillende soorten spiraaltjes:
  • Met hormonen (bijv. Mirena®)
  • Zonder hormonen (koperen spiraaltje)
• Gebruik van een (vrouwen-) condoom.
• Met dit hulpmiddel wordt de opening in de baarmoedermond afgesloten. Hiermee wordt voorkomen dat zaadcellen tot in de baarmoeder kunnen komen. Vaak inbrengen van een pessarium gecombineerd met gebruik van zaaddodende crème.

De keuze voor de manier van anticonceptie hangt af van de aard van uw ziekte, uw persoonlijke mogelijkheden en uw persoonlijke voorkeur.

Vragen

Heeft u naar aanleiding van bovenstaande nog vragen, neem dan contact op met de arts, Verpleegkundig Specialist Oncologie of oncologieverpleegkundige op de dagbehandeling Oncologie.

Beschermende maatregelen ten aanzien van excreta

• Thalidomide: 2 dagen

Gevolgen voor vruchtbaarheid en ongeboren kind

Deze informatie is relevant voor vrouwen én mannen in de vruchtbare leeftijd.
Vrouwen mogen tijdens de behandeling en ook in een bepaalde periode daarna meestal niet zwanger worden. Er kunnen risico’s zijn voor het ongeboren kind. Bij mannen is minder goed bekend of een behandeling, zoals chemotherapie, tijdelijk invloed kan hebben op de kwaliteit van het zaad en of dit risico’s met zich meebrengt voor het ongeboren kind.

Ook kan de behandeling van kanker ervoor zorgen dat u (later) minder vruchtbaar bent. Dit hangt af van het soort medicijnen, de combinatie van medicijnen, de dosering, het soort kanker en uw leeftijd.

Bespreek vóór de start van de behandeling wat dit in uw situatie betekent. Bijvoorbeeld of – en hoe lang – u maatregelen moet nemen om een zwangerschap te voorkomen.
Heeft u een kinderwens? Bespreek dan met uw zorgverlener de mogelijkheid van invriezen van sperma of eicellen vóór het starten van de behandeling.

Middelen met hun bijwerkingen

Thalidomide (immunotherapie)

• Duizelig zijn
• Klachten centraal zenuwstelsel
• Maag-darmklachten
  • verstopping
• Minder bloedcellen
  • bloedarmoede
  • tekort aan bloedplaatjes
  • tekort aan witte bloedcellen
• Moe zijn
• Schade aan zenuwen (neuropathie)
• Vasthouden van vocht

Bijwerkingen en adviezen